2010/12/14

Baso-igel gorrixan errute masibua

Oinarte artxiboko argazkixak erabili ditxut baina gaur argazki freskuekin nator. Oin dala aste batzuk, Larraskandako potzuko argazki batzuk bidali zizkiaten (eskerrik asko Haritz eta Naiara). Potzua baso-igel gorriz (Rana temporaria) bete beteta zauan. Kriston espektakulua! Izan ere, igel hau garai honetan hasten da ugaltzen eta leku aproposetan ehundaka igel elkartzen dia. Ba igandian, potzuari begirada bat ematera jun nitzan ta aurreko espektakuluan ondorixuakin in naban topo. Potzua ehundaka errutez beteta zauan. Zenbat arrautza!

Argazkixetara begiratzen badozue, bola bakoitza errute bat da. Eskubaloiko baloi baten tamainakuak edo izaten dia. Kuriosidadia nakan hauetako errute bakoitzian zenbat arrautza egongo ote dian eta oin bertan irakurri dot, 700-4500 arrautza egon al diala. Atera kalkuluak eta imajinau potzuan zenbat arrautza egongo dian guztira! Zenbat zapaburu!!! Hala ere ez pentzau zapaburu danak ailauko dianik heldu izatera. Ehuneko txiki batek bakarrik biziraungo dau.


Beheko argazkixan ikusi daiteke, "bola" bakoitza arrautza txikiz osatuta daola. Punto beltz bakoitza zapaburu baten bihurtuko da.


Igelak ere oindik dexente ikusten zian. Posible da oindik batzuk arrautzak jartzeko eotia. Asko potzu barruan zeuden baina beste asko potzuan ertzeko harkaitzen pitzaduretan pilauta zeuden, elkar aplastatzen gainera.


 

Hainbeste igelen artian, baja batzuk ere ikusi nitxuan. Baitxa uretatik kanpo gelditxu dian arrautzak eta bereaz, aurrera aterako ez dianak.



2010/12/09

Schreiber muskerra, altxor bat Elgoibarren


Egixa esan ez gaoz muskerren garaixan, gainontzeko narrastixeri bezela, oin hibernatzia tokatzen jakelako. Hala ere, inoiz ez dao sobran informazio pixka bat ematia, ta balio haundiko bitxo bat izanda, schreiber muskerrari buruz idaztiak merezi dabala uste dot. Balio haundikua dala esaten dot, Euskal Herrixan oso urria dalako, interes bereziko espezie bezela katalogauta daualako eta Elgoibarren populazio interesgarri bat eukitzian suertia daukagulako.

Ezer baino lehen, esan biharra dao, musker berdia beste espezie bat dala. Askok ikusitxa eukiko dozue musker berdia, nahiko arrunta dalako, baina schreiber muskerra ez da hain errez topatzen. Desberdintasunak esplikatzen hasten banaiz, igual nahastu besterik ezaitxuet ingo, beraz, interesatzen bajatzue, uste dot zuentzat errezena interneten bixen argazkixak konparatzia izango dala. Hori bai, kontuan hartu argazki batekin ez dala inoiz nahikua, espezie berdinekuak izanda ere, indibiduo batetik bestera aldaketa asko egon daitxezkelako, ta baitxa arrak, emiak eta gaztiak desberdinak dialako ere.

Penintsula iberiarreko lurralde batzutan bakarrik aurkitzen da schreiber muskerra eta Euskal Herrixan eremu konkretu batzutan bakarrik azaltzen da. Bizkaia aldian, Bakio inguruan, Urdaibain, Urkiolako parke naturalian... ikusi daiteke. Gipuzkoan, Hondarribia inguruan ikusi izan dala uste dot eta bestela Elgoibar eta bere inguruetan azaltzen da. Azken urtietan 4 zita besterik ez dia jaso. Hauetako lehena oin dala hirubat urte izan zan, Urruzunoko bailaran indibiduo gazte bat ikusi nabanian. Gainontzeko zitak aurtenguak izan dia. Maiatz inguruan Piruk (lagun batek) esan zian lantegiko terrazan azaldu zitzaiela bat. Musker berdiakin kunfunditxuko zabala pentzau naban hasiera batian baina argazkixa erakutzi zianian argi gelditxu zan schreiber musker bat zala. Aupa Piru! Hori ikusitxa, bisitatxo batzuk in nitxuan inguru hortara ta beste bat ikustia lortu naban. Laugarrena berriz, Altzola inguruan topau naban, mendiko bide baten erdi erdixan. Sorpresa haundi bat eman zian gainera. Tripia arrautzaz beteta zakan!

Urruzunon topautako indibiduo gaztia

Pirun lantegixan azaldutako arra (argazkixa berak pasautakua da)
Tripia arrautzaz bete bete inda dakan emia, Altzolan topautakua
Aurrekuan berdinan beste argazki bat
Bide honen erdi erdixan topau naban azken hau
Elgoibarren daukagun populaziuan garrantzian adierazgarri da, Aranzadi zientzia elkarteko herpetologuak (narrasti ta anfibiuak aztertzen ditxuztenak) gai honen inguruan interesauta egotia. Beraien ustez, oso interesgarrixa izango zan populazio hau aztertzia.

Zoritxarrez dana ez da hain politxa. Danobat inguruan 2 musker ikusi zian lekuan obrak itxen hasi zian abuztuan. Ez nao ziur baina ustet garbigune bat in bihar dabela. aurreko astian egon nitzan bertan, ia obrak nola daozen ikusten eta gauzia aurrera dixela ikusi naban. Badakit askori musker batek ez diola ezer inportako baina bere egoeria zein dan ikusitxa, kontuan hartzeko bitxo bat dala iruditzen jata. Gainera, holako proiektu bat in haurretik ingurumen inpaktuan azterlana in biharra dao eta hau itxeko orduan kontuan hartu biharreko espezie bat da. Badakigu baina nola dijuazen gaur egun holako kontuak...

Gutxienez ahalik eta inpaktu txikixena sortzen saiatu bihako zian behintzat. Muskerretako bat ikusi naban lekua adibidez, obren eremutik kanpo gelditzen da berez, baina obrak itxen diazen bakoitzian bezela, oinguan ere ez dabe inguruarekiko batere errespeturik euki eta "bakian" laga al zeben eremu konkretu hori, txikitxuta gelditxu da.

Bukatzeko, kuriosidade bezela, Izarraitzi babes izendapen berrixa ezartzeko in dan diagnosixan zirriborruan Elgoibarko zitak aipatzen diaz. Hemen schreiber muskerran inguruan esaten dabana:

"Una de las especies a tener en cuenta es el lagarto verdinegro (Lacerta schreiberi), presente en el Anexo II de la Directiva Hábitat y endémica de la Península Ibérica. la población de la CAPV conformaría el extremo oriental de su distribución mundial. Ocupa una variedad de medios localizándose en los muros de piedra con abundante vegetación y bordes de formaciones boscosas o de matorrales, así como encinar cantábrico. Muestra una preferencia por los mosaicos de setos vivos y prados situados cerca de las regatas (GOSA A. com. pers.). Por la presencia de estos  elementos en la ZEC puede que sea un lugar apropiado para la especie. No se ha encontrado dentro de la ZEC pero está presente dentro de la cuadrícula UTM 10 x 10 WN58. Existen nuevas citas en Elgoibar (alrededor de 3-4) a unos 4,5km en línea recta."
 
Txapa hau ta gero pixkat hobeto ezagutzen dozue schreiber muskerra. Ia udaberrixa hastian baten bat ikustia lortzen dozuen. A, ikusi ezkero abisau neri sin falta e!!! jeje.