Naturzalia: 2018

2018/12/20

Narrasti eta anfibio bila Extremaduran (II)

Oin dala gutxi, abenduko zubixan Extremadurara indako irteerako argazkixak erakutsi nizkizuen. Sarrera hartan aipatu naban bezela, anfibiuak ateratzen ibili bihar izan ginan paso kanadiar batetik. Florencio Carrero eta Rafael Vazquezek komentau ziguten beraiek askotan atera izan ditxuztela bertatik bitxuak eta gu ere bertaratu ginan ia zeoze zauan ikustera. Gure sorpresarako anfibioz jositxa topau genduan paso kanadiarreko zulua.

Paso kanadiarra, tranpa mortala

Hezetasun edo gordeleku bila sartzen dia animali txikixak horrelako lekuetara eta irten ezinda, harrapauta gelditzen dia. Azken finian, tranpa efektua sortzen dabe egitura hauek. Oin dala gutxi erakutsi nizkizuen antzeko kasu batzuk, Zaragozara indako irteera baten harira.

Anfibio pila bat paso kanadiarran barruan harrapauta

Paso kanadiarran barruko ertz bat, anfibioz jositxa

Kasu honetan, paso kanadiarran burdinen erruz, ezan batere erraza barruko anfibiuak ateratzia. Salabardo batekin eta aterki baten laguntzaz, mirarixak itxen ibili bihar izan ginan, pixkanaka-pixanaka ahalik eta gehixen ateratzen juteko.

Guztira 5 espezie desberdinetako 100 bat anfibio atera genitxun. Apo lasterkarixak (Epidalea calamita), ur-igel arruntak (Pelophylax perezi), apo pintatuak (Discoglossus galganoi), "gallipato"-ak (Pleurodeles waltl) eta apo ezproidunak (Pelobates cultripes), azken hauek nabarmen ugarixenak izanik. Horrez gain, suge biperakara (Natrix maura) txiki bat ere atera genduan. Beheko argazkixan ikusi daiteke barrutik atera genuna.

Erreskatau genitxun anfibiuak eta sugia

Jarraixan, erreskatautako espezie bakoitzeko argazki bana erakusten dizuet.

Apo ezproiduna - Sapo de espuelas (Pelobates cultripes), gaztia

Apo pintatua - Sapillo pintojo ibérico (Discoglossus galganoi), gaztia

Apo lasterkaria - Sapo corredor (Epidalea calamita)

Ur-igel arrunta - Rana común (Pelophylax perezi), gaztia

Gallipato (Pleurodeles waltl)

Suge biperakara - Culebra viperina (Natrix maura), gaztia

Zoritxarrez, ezin izan genitxun barruan zeuden danak atera, eta baten bat hilda ere bazauan ordurako. Horrenbeste bitxo jausten diala ikusitxa, ondo egongo litzake ahal dan moduan arrapala bat ipintzia, bitxuak beraien kabuz irten ahal izateko.

Besterik ez, beste bat arte!

(Ver traducción al castellano)

2018/12/16

Narrasti eta anfibio bila Extremaduran (I)

Euskal herrixan, urteko sasoi honetan, teperaturak behera itxiakin batera, narrastixen aktibidadiak nabarmen itxen dau beheruntz, eta ondorioz, egun beruetan bakarrik ikusi daiteke narrasti bakarren bat. Iberiar penintsulako hegoaldian aldiz, egoera guztiz desberdina da. Tenperatura altuauei esker, narrasti asko egoten dia aktibo, indibiduo gaztiak batez ere. Baitxa anfibio ugari ere. Hegoaldera jutiak beste abantaila bat ere badauka gainera. Hemen ikusi ezin dian espezie ugari aurkitxu daitezke.

Hori jakinda, aurreko asteko zubixan, Extremadurara jun nitzan Ibai Ugarte Zabaleta oñatiarrakin batera. Hegoalderago jungo bagina, Huelvara adibidez, aktibidade gehixau topauko genduan baina Cáceresera jutia erabaki genduan, distantziagatik batetik, eta narrasti eta anfibiuak bilatziaz gain Monfragüeko Parke Nazionala bezelako tokixak bisitatzeko bestetik.

Bidaiko lehen bi egunak pasau genitxun narrasti eta anfibio bila eta konpainia ere izan genduan momentu batzutan. Cáceresera bidian, Salamancan in genduan lo, eta bertan Max Benito Smeele, Quique Hernández eta Óscar Bravokin elkartu ginan, putzu baten inguruan buelta txiki bat emateko. Cáceresen aldiz, Florencio Carrerokin elkartu ginan eta inguruak erakutsi zizkigun arratsalde batian. ¡Muchas gracias a los cuatro!

Guztira 18 herpeto espezie ikusi genitxun, 8 narrasti espezie eta 10 anfibio espezie. 2 egun bakarrik izan ziala eta urteko sasoia zein zan kontuan eukitxa, ezin ginan kejau. Oso pozik gelditxu ginan bidaiko lehen zatixakin.

Narrastixak:

Dragoitxo arrunta - Salamanquesa común (Tarentola mauritanica)

Lagartija verdosa (Podarcis virescens)

Txaradi sugandila - Lagartija colilarga (Psammodromus algirus)

Txaradi sugandila - Lagartija colilarga (Psammodromus algirus), gaztia

Lagartija occidental ibérica (Psammodromus occidentalis)

Gardatxoa - Lagarto ocelado (Timon lepidus), gaztia

Eskinko bostatza - Eslizón ibérico (Chalcides bedriagai)

Lurpeko sugea - Culebrilla ciega (Blanus cinereus)

Suge biperakara - Culebra viperina (Natrix maura)

Suge biperakara - Culebra viperina (Natrix maura), gaztia

Suge biperakarak - Culebras viperinas (Natrix maura), heldu 1 eta 2 gazte

Anfibiuak:

Uhandre marmolairea - Tritón jaspeado (Triturus marmoratus), gaztia

Tritón pigmeo (Triturus pygmaeus)

Tritón pigmeo (Triturus pygmaeus), gaztia

Tritón ibérico (Lissotriton boscai)

Gallipato (Pleurodeles waltl)

Gallipato (Pleurodeles waltl), gaztia

Ur-igel arrunta - Rana común (Pelophylax perezi)

Hegoaldeko zuhaitz-igela - Ranita meridional (Hyla meridionalis)

Apo pintatua - Sapillo pintojo ibérico (Discoglossus galganoi)

Apo pintatua - Sapillo pintojo ibérico (Discoglossus galganoi), gaztia

Sapo partero ibérico (Alytes cisternasii)

Apo lasterkaria - Sapo corredor (Epidalea calamita)

Apo ezproiduna - Sapo de espuelas (Pelobates cultripes)

Paso kanadiar batian harrapauta eta hiltzera kondenauta zeuden hamarnaka anfibio erreskatatzen ere ibili bihar izan ginan. Hurrengo sarreran erakutsiko dizkizuet argazki batzuk. Ordurarte!

(Ver traducción al castellano)

2018/10/08

Zaragozan, uharketako anfibio eta narrastixak erreskatatzen

Irailak 22 eta 23ko asteburuan Zaragozan egon nintzan, bertako uharken problematika aurrez aurre ikusten. 9 pertsona elkartu ginan, 4 euskal herritar, madrildar bat eta Zaragozako beste 4.

Uharkak (gaztelaniaz aljibe) zer dian ere ez dozue jakingo akaso askok. Ur eskasia dauan lekuetan ura pilatzeko egitura batzuk dia, lurrian egoten dian deposito moduko batzuk. Zaragozan holako pila bat daude eta gehixenak abandonauta daude gaur egun.

Abandonautako uharkak

Zoritxarrez, uharka hauek izugarrizko tranpa mortalak dia narrasti eta anfibiuentzat. Bertara sartzen dia gordeleku edota hezetasun bila eta ezin irtenda gelditzen dia.

Montpelierko suge gaztia (Malpolon monspessulanus), uharka baten barruan, ahal daban bezela bizirik mantentzen

Imajinatu dezakezue nola bukauko daban uharka barrutik irten ezinda dauan edozein bitxok. Baldintzen arabera, gutxiau edo gehixau iraungo dabe, gosez, egarriz edota itota (urez betetako uharken kasuan) hil arte. Eta horrela milaka anfibio eta narrasti hiltzen dia urtero.

Apo lasterkarixa (Epidalea calamita) eta eskailera sugia (Zamenis scalaris) hilda, uharken ondoriuen bi adibide garbi

Arazo horretaz jabetuta, inguruko pertsona batzuek ehundaka uharka ditxue fitxauta, eta ahal daben guztietan banan banan begiratzen ditxue, barruan daona erreskatatzeko. Eta posible dan uharketan, enbor edota tablak ipintzen ditxuzte, bitxuak beraien kabuz irten ahal izateko. Txalotzekua da itxen daben lana.

Enrique Ruizek eta Carlos Muñozek inbitauta, erreskate jardunaldi baten parte izan ginan gu ere, eta goizian goizetik hasitxa, berandurarte ibili ginan uharka desberdinak arakatu eta bitxuak ateratzen.

Uharkak arakatzen

Ezk.: Enrique trebetasun askokin jeisten zan uharketara.
Esk.: urez betetako uharketan salabardo biharra egoten da bitxuak ateratzeko.

Uharka batetik erreskatatutako apo ezproidun (Pelobates cultripes) gaztiak

Hurrengo argazkixetan montpelierko 2 suge agertzen dia. Ikusten dozuen bezala, argal-argal, egoera oso kritikuan bixak. Ura parian ipini eta segitxuan hasten dia edaten, kriston egarrixakin.

Uharka batetik ateratako montpelierko sugiari (Malpolon monspessulanus) ura ematen.

Beste montpelierko suge bat egoera larrixan

Jarraixan, uharketatik erreskatau genitxun narrasti eta anfibio gehixon argazkixak erakusten dizkizuet.

Montpelierko sugia (Malpolon monspessulanus)

Montpelirko sugia (Malpolon monspessulanus)

Eskailera-sugia (Zamenis scalaris)

Eskailera-sugea (Zamenis scalaris)

Hegoaldeko suge leuna (Coronella girondica)

Suge biperakara (Natrix maura)

Gardatxua (Timon lepidus)

Txaradi sugandila (Psammodromus algirus)

Apo ezproiduna (Pelobates cultripes)

Txantxiku arrunta (Alytes obstetricans)

Apo lasterkarixa (Epidalea calamita)

Inguruan artropodo interesante batzuk ere ikusi genitxun.

Buthus occitanus, Argiope lobata, Iris oratoria eta Ameles spallanzania

Astebukaera borobila izan zan. Narrasti eta anfibio espezie desberdinak ikusi eta erreskatau genitxun, eta konpainia onian gainera!

Elkartu ginan taldia. Goixan: Dan, ni, Julen, Sergio, Haritz; Behian: Enrique, Alberto, Pablo, Carlos. (Arg.: Enrique Ruiz)

Bukatzeko, gurekin egon zan Alberto González-ek indako artikuluan esteka ipintzen dizuet. Bertan, erreskatien pare bat bidixo ditxuzue ikusgai.

Eskerrik asko Enrique Ruiz eta Carlos Muñoz zuen inguruak erakustiarren, eta batez ere, itxen dozuen lanagatik!

Bestioi, hurrengorarte!